Dyskopatia – poważny problem, który nie zawsze powoduje ból kręgosłupa
Dyskopatia to występowanie zmian degeneracyjnych w krążku międzykręgowym. Ten nieprawidłowy stan może powodować dotkliwe, nieraz utrudniające funkcjonowanie bóle kręgosłupa. Na powstanie dyskopatii często pracujemy sami – głównie siedzącym trybem życia. Z tego powodu nieprawidłowość ta zaliczana jest do chorób cywilizacyjnych.
Dyskopatię najczęściej stwierdza się w odcinku lędźwiowym, rzadziej – szyjnym lub piersiowym. Dotyka zarówno kobiety, jak i mężczyzn.
Najczęściej dotyczy osób starszych – szacuje się, że każdy człowiek w wieku 60+ ma zmiany degeneracyjne krążka lub krążków międzykręgowych. Może o tym nie wiedzieć, ponieważ dyskopatia nie zawsze powoduje dolegliwości. Zmiany degeneracyjne krążków międzykręgowych mogą pojawić się już w młodym i bardzo młodym wieku – także u bardzo małych dzieci. Niepokojące jest, że częstość występowania dyskopatii nasila się. Chorują coraz częściej 30-50-latkowie, a więc ludzie w kwiecie wieku i w okresie największej aktywności na rynku pracy, którzy z powodu bólów kręgosłupa i innych objawów dyskopatii nieraz zmuszeni są do przerwania pracy zawodowej lub nawet rezygnacji z niej.
Dyskopatia – wiele powodów, jeden skutek
Dwie główne przyczyny powstania zmian degeneracyjnych w krążkach międzykręgowych związane są z ruchem: ze wspomnianym już jego niedostatkiem z powodu siedzącego trybu życia, a także – paradoksalnie – z namiarem ruchu, gdyż dyskopatia może być skutkiem stanów zwyrodnieniowych, jakie powstają w wyniku urazów w obrębie kręgosłupa. Do urazu tych może dojść podczas uprawiania sportu – wyczynowo lub amatorsko, w różnych dyscyplinach, szczególnie, kiedy podejmuje się intensywną aktywność bez uprzedniego przygotowania fizycznego.
Zmiany degeneracyjne w krążkach międzykręgowych są również skutkiem:
- starzenia się organizmu;
- powtarzających się lub jednorazowych odcinkowych przeciążeń kręgosłupa – np. podczas nieprawidłowej postawy przy podnoszeniu ciężkiego przedmiotu;
- otyłości;
- wysokiego wzrostu;
- predyspozycji rodzinnych;
- wad postawy.
Objawy dyskopatii – nie tylko ból
Do najczęstszych symptomów związanych z dyskopatią należą:
- ból – objaw najbardziej charakterystyczny i najczęstszy; na ból przewlekły kręgosłupa uskarża się co trzeci chory, a epizodyczny – aż 80% populacji;
- ograniczenie ruchomości kręgosłupa w odcinku dotkniętym dyskopatią.
Dyskopatia w kręgosłupie lędźwiowym:
- ból krzyża lub/i rwa kulszowa (przy degeneracji krążków w niższej partii odcinka lędźwiowego) czy udowa ( w wyższej partii odcinka lędźwiowego), z wyraźnym objawem Lasègue’a (chory leżący na plecach nie może podnieść kończyny dolnej);
- bóle nóg;
- mrowienie w kończynach;
- paraliż mięśni zginających stopy – przy silnym ucisku na korzenie nerwowe;
- opadanie stopy.
Ważne: ból w dyskopatii może pojawić się również jako efekt zapalenia krążka międzykręgowego, które rozwija się w wyniku infekcji dysku.
Dyskopatia w odcinku piersiowym:
- ból kręgosłupa piersiowego – może promieniować do brzucha i/lub klatki piersiowej;
- skolioza/kifoza piersiowa;
- symptomy symulujące chorobę serca bądź atak pęcherzyka żółciowego;
- objawy neurologiczne z paraliżem kończyn dolnych włącznie.
Dyskopatia w odcinku szyjnym:
- ból kręgosłupa szyjnego lub promieniujący do ręki;
- silne napięcie mięśni szyjnych;
- przechylenie głowy w jedną stronę;
- zaburzenia równowagi, szumy uszne;
- mrowienie, drętwienie ręki, czasem jej niedowład;
- paraliż kończyny dolnej lub nawet dolnej połowy ciała (kiedy następuje ucisk na rdzeń kręgowy).
Ponieważ zmiany degeneracyjne w krążku międzykręgowym nie zawsze powodują bóle lub też dolegliwości bólowe nie zawsze od razu są silne i ciągłe, dotknięta dyskopatią osoba może nie wiedzieć o istniejących w jej kręgosłupie zmianach chorobowych. Bywa, że pierwsze sygnalizujące dyskopatię bóle pleców są odbierane jako skutek przemęczenia czy przepracowania. Tymczasem mogą to być już pierwsze sygnały poważnych zmian degeneracyjnych w obrębie krążków międzykręgowych.
Jak powstaje dyskopatia?
Pierwotnym podłożem dyskopatii są zmiany zwyrodnieniowe/degeneracyjne w krążku międzykręgowym. Zmiany te dotykają galaretowane jądro miażdżyste oraz otaczający je pierścień włóknisty.
Choroba rozwija się w trzech etapach:
- W wyniku zmian biochemicznych dochodzi do utraty dobrego uwodnienia i spadku wysokości oraz sprężystości i elastyczności jądra miażdżystego. Wskutek tego zwęża się przestrzeń między kręgami i powstaje ucisk na dysk. Ponieważ pogorszenie stanu jądra krążka nie dotyka równomiernie całości tego elementu, z powodu zmiennego naporu kręgów na dysk podczas ruchu ciała dochodzi do lokalnych zmian w ciśnieniu wewnętrznym galaretowatego jądra. To z kolei prowadzi do jego przesuwania się w kierunku kanału rdzenia kręgowego. Powstaje wpuklina, a włókna pierścienia poddane naprężeniom z czasem pękają. Kiedy dochodzi do miejscowego ucisku jądra krążka na pierścień włóknisty, podrażnione zostają znajdujące się w tym obszarze receptory, co może powodować nawet silny ból.
- Tworzy się przepuklina – przez pęknięty pierścień włóknisty jądro miażdżyste zostaje wciśnięte do kanału rdzeniowego. Dochodzi do ucisku na worek oponowy, który chroni rdzeń kręgowy i korzenie nerwowe przed przeciążeniami i urazami. Pojawia się silny, okresowy, dotkliwy ból, któremu mogą towarzyszyć inne, opisane wyżej objawy.
- Z czasem może dojść do sekwestracji dysku, czyli jego fragmentacji – jądro miażdżyste odrywa się od pierścienia włóknistego i przemieszcza się w kanale kręgowym. Ból przechodzi w stan przewlekły, pojawiają się groźne symptomy neurologiczne, z paraliżem włącznie.
Leczenie dyskopatii – operacja to ostateczność
Najlepiej zapobiegać degeneracji krążka międzykręgowego i uszkodzeniom jego elementów. Dyskopatia wykryta odpowiednio wcześnie nadaje się do leczenia zachowawczego. Operacja kręgosłupa zawsze jest ostatecznością.
Leczenie dyskopatii planuje się i realizuje w zależności od stopnia zaawansowania choroby, występujących objawów i stopnia ich nasilenia. W terapii wykorzystywane są:
- Farmakoterapia – do redukcji lub zniesienia bólu i wymuszonego napięcia mięśni. Stosowane są leki doustne a także zastrzyki nadtwardówkowe (przy dużej wpuklinie lub przepuklinie).
- Fizjoterapia i fizykoterapia – celem jest zmniejszenie bólu, usprawnienie krążenia, rozluźnienie napiętych mięśni, wzmocnienie mięśni brzucha i pleców, a także przywrócenie ruchomości w obszarach dotkniętych dyskopatią i jej skutkami. Wykorzystuje się tu m.in. masaże, kinezjotaping, terapię manualną, laseroterapię, naświetlania i wibracje, pole magnetyczne.
- Operacja – to zawsze ostateczność. Jest nieodwracana i nie zawsze przynosi spodziewany efekt.
Terapia wibroakustyczna, czyli fonowaniem w leczeniu dyskopatii
Fonowanie (terapia wibroakustyczna) z wykorzystaniem urządzenia Vitafon umożliwia zarówno zabieganie dyskopatii, jak i wspomaga jej nieinwazyjne leczenie.
Istotą fonowania jest wytworzenie mikrowibracji – analogicznych do drgań, które powstają naturalnie w organizmie podczas aktywności komórek – i wykorzystanie biopotencjału tych mikrodrgań do poprawy ukrwienia obszaru poddanego terapii wibroakustycznej.
Vitafon emituje fale wibroakustyczne o precyzyjnie dobranej długości oraz natężeniu odpowiednim do tego, aby wprawić w ruch komórki. Ponieważ mikrowibracje usprawniają krążenie, wskutek tego poprawia się dotlenienie i odżywienie chorej okolicy; lepsze jest też odprowadzanie toksyn metabolicznych.
Tak oto dzięki terapii wibroakustycznej, od poziomu komórkowego, poprawia się zdolność do regeneracji uszkodzeń na poziomie tkankowym. W praktyce oznacza to stopniową poprawę stanu krążka międzykręgowego, odtworzenie jego sprężystości, elastyczności, kształtu i uwodnienia.
Nie da się, niestety, odtworzyć krążka, który uległ sekwestracji – dlatego należy dążyć, aby fonowanie było dostępne we wczesnym leczeniu oraz w profilaktyce dyskopatii.
Coraz liczniejsze badania naukowe potwierdzają bowiem, że terapia wibroakustyczna i Vitafon skutecznie przywracają komórkom i tkankom odpowiedni poziom mikrowibracji. Dzięki temu zwiększają ich szanse na powrót do równowagi biologicznej, a to sprzyja gojeniu się i regeneracji oraz pomaga zapobiegać zmianom degeneracyjnym i zwyrodnieniom – przyczynom dyskopatii.
